Enrico de Lazaro, Ngày 18 tháng 05 năm 2017

Các nhà địa chất học của Đại học Tohoku (Nhật Bản) cùng với Cao đẳng Amherst và Đại học Washington ở Saint Louis (Hoa Kỳ) cho rằng họ có lẽ đã tìm ra nguyên nhân cuộc đại tuyệt chủng kết thúc kỷ Ordovic. Đây là lần đầu tiên trong năm cuộc đại tuyệt chủng được biết đến trên thế giới.

Có 5 sự kiện đại tuyệt chủng trong lịch sử Trái Đất, bao gồm:

• Tuyệt chủng kết thúc kỷ Ordovic (450 – 440 triệu năm trước),
• Tuyệt chủng vào Devon Muộn (375 – 360 triệu năm trước),
• Tuyệt chủng kết thúc kỷ Permi (252 triệu năm trước),
• Tuyệt chủng kết thúc kỷ Trias (201.3 triệu năm trước)
• Tuyệt chủng kết thúc kỷ Cretaceous (66 triệu năm trước)

Nguyên nhân của lần thứ 3 và thứ 4 được xác định là do hoạt động của núi lửa, trong khi đó, hoạt động va chạm tiểu hành tinh dẫn đến lần tuyệt chủng thứ 5. Tuy nhiên, nguyên nhận của đại tuyệt chủng lần đầu và lần 2 cho đến nay vẫn chưa được biết đến.

Tiến sĩ David S.Jones của Trường Cao đẳng Amherst, Giáo sư Kunio Kaiho của Đại học Tohoku và nhóm đồng tác giả đã tìm ra nguyên nhân của cuộc tuyệt chủng kết thúc kỷ Ordovic.

“Đại tuyệt chủng lần đầu tiên đã diễn ra vào thời điểm kết thúc kỷ Ordovic. Thời kỳ giữa Ordovic có sự phân ly của siêu đại lục và động thực vật biển bắt đầu xâm lấn đất liền”, các nghiên cứu này giải thích.

“Động vật trong giai đoạn Ordovic–Silur bao gồm các động vật biển như san hô, bọ ba thùy (Trilobites), bọ cạp biển (sea scorpion), chân đầu (Orthoceras), huệ biển (Crinoid), bút đá (Graptolite) và cá không hàm (Jawless fish)”

“Có khoảng 80% các loài biến mất khi kết thúc kỷ Ordovic”.

Các nhà khoa học thu thập mẫu đá trầm tích từ 2 nơi – Wangjiawan ở nam Trung Quốc và tại dãy núi Monitor ở Nevada, Hoa Kỳ – và tiến hành phân tích lượng thủy ngân (Hg) trong đó rồi đưa đến kết luận:

“Chúng tôi phát hiện một lượng thủy ngân lớn trùng hợp với đại tuyệt chủng Ordovic ở cả 2 khu vực”.

“Bằng phát hiện này, chúng tôi tin rằng, đó là sản phẩm của những đợt phún xuất núi lửa mạnh mẽ bởi vì dị thường thủy ngân cũng đã được quan sát ở những vùng xảy ra các hoạt động núi lửa lớn”.

“Các đợt phun xuất núi lửa cực lớn có thể tạo ra các hạt aerosols sunfat trong tầng bình lưu. Sulfate aerosols là các sol khí phản chiếu ánh sáng mạnh mẽ và làm lạnh toàn cầu. Sự biến đổi khí hậu nhanh chóng này được tin là nguyên nhân của sự chết hàng loạt sinh vật biển. “

Chi tiết về nghiên cứu này đã được công bố gần đây trong tạp chí địa chất Geology:

David S. Jones et al. A volcanic trigger for the Late Ordovician mass extinction? Mercury data from south China and Laurentia. Geology, published online May 2017; doi: 10.1130/G38940.1

Lược dịch: Trần Thị Linh Chi – 14KMT

(Nguồn link: http://www.sci-news.com/paleontology/ordovician-mass-extinction-volcanic-eruptions-04871.html)

Dưới đây là hình ảnh một số loài sinh vật biển tiêu biểu kỷ Ordovic (tham khảo từ internet)