Đã bao giờ bạn nghe đến “Tứ Bình” – được ví như tiểu Maldives ở Việt Nam? Đó là bốn địa danh bao gồm: Bình Hưng, Bình Ba và Bình Lập (thuộc xã Cam Bình và Cam Lập, Cam Ranh, Khánh Hòa) cùng với Bình Tiên (xã Công Hải, Huyện Thuận Bắc, tỉnh Ninh Thuận).
Mất thời gian dài do giãn cách xã hội vì dịch COVID, mãi đến cuối tháng 6, chúng tôi – 4 cô trò (Phương Chi, Ngọc Nhi, Mai Quỳnh, Hà Giang) mới thực hiện được chuyến thực địa khảo sát đã có kế hoạch từ trước Tết. Chuyến đi thật thú vị, được chiêm ngưỡng cảnh quan biển đẹp, hoang sơ với sự giúp đỡ của người dân biển trong suốt hành trình.
Sau khi phân tích tài liệu và các bản đồ ở nhà, chúng tôi dự kiến chọn lựa các geosite tiềm năng cho dải ven biển Tứ Bình. Nhiệm vụ của chuyến thực địa này được cô trò vạch ra là đến các điểm để mô tả, đo, vẽ, chụp ảnh và lấy mẫu đá, cuội.
Ngày 1, Bình Tiên – Bình Hưng, chuyến phượt bằng xe bán tải vi diệu
7 giờ sáng, chú Bình – dù không phải dân địa phương nhưng làm việc ở Cam Ranh và đã có biết bao kinh nghiệm “phượt“ các bãi biển đến đón chúng tôi ở nhà Mai Quỳnh.
Chưa đầy 45 phút di chuyển, chúng tôi đã có mặt ở Bãi Bà Bóng. Các bãi biển thuộc Bình Tiên nhỏ hẹp rải rác ven theo Núi Chúa hùng vĩ. Bình Tiên có 3 bãi biển chính là Bãi biển Bà Bóng, giáp Mũi Cà Tiên; Bãi biển Bình Tiên – dải cát trắng mịn, cong mềm mại hơn 2.2km và Bãi biển Chà Là.
Hình 1. Khu vực biển Bà Bóng nhận dòng chảy từ đất liền ra. Ảnh: Đ.D.T.BìnhHình 2. Bãi Bình Tiên trải dài hơn 2,2km, rộng hơn 30m, cát trắng, mịn. Ảnh: Đ.D.T.Bình
Theo Tỉnh lộ 702 về phía nam, chúng tôi tiếp tục khảo sát dải ven biển từ bắc Ninh Hải, Ninh Thuận đến đường ra đảo Bình Hưng. Biển Ninh Hải cũng có những bãi nổi tiếng là hoang sơ, đẹp.
Hình 3. Điểm nhìn bải biển Bình Tiên trên tỉnh lộ 702Hình 4. Ngọc Nhi bên chiếc xe bán tải có thể đi khắp các địa hình
9g15 chúng tôi đến con đường mòn đi vào hai bãi biển ít dấu chân du khách, đó là Bãi Chà Là và Bãi Nước Ngọt. Điểm đặc biệt của Bãi Nước Ngọt đó là có sự hiện diện dòng suối quanh năm bắt nguồn từ Núi Chúa. Chính vì thế nên trầm tích bãi biển tại đây ngoài dải cát mịn còn có trầm tích cuội, đá thô.
Hình 5. Bãi Nước Ngọt. Ảnh: Đ.D.T.BìnhHình 6. Mai Quỳnh tại Bãi nước Ngọt.
Tiếp tục đi theo tỉnh lộ 702 về hướng Tây Nam, chúng tôi khảo sát Bãi Kinh – một bãi biển dài hơn 200m, nơi rộng nhất chừng 25m, cát trắng, mịn, mặt biển phẳng lặng.
Hình 7. Toàn cảnh Bãi Kinh. Ảnh: Đ.D.T.BìnhHình 8. Bãi Kinh rất thích hợp cho gia đình nghỉ dưỡng, tắm biển, vui chơi dưới nước.
Đúng 12 giờ trưa, khi nắng lên đỉnh đầu, chúng tôi dùng cơm trưa tại khu du lịch Bãi Kinh và chờ tàu sang Bình Hưng.
Bình Hưng
Nắng Cam Ranh thật khủng khiếp, gần 14g nhưng mặt cô, trò vẫn nóng rát khi rời bãi Kinh đi Bình Hưng. Chỉ mất khoảng 10 phút, chúng tôi đã tới Bình Hưng – một thôn thuộc xã đảo Cam Bình rộng gần 2 km2. Bình Hưng còn có tên là Hòn Chút, hay Hòn Tý. Bình Hưng là núi đá xâm nhập có đỉnh cao khoảng 100m. Tại Bình Hưng, mấy cô trò khảo sát các điểm Hải Đăng Hòn Chút, Bãi Cây Me, Bãi Đá Trứng.
(Trước khi cập bến tàu Bình Hưng, chú Chín Lên – lái tàu ở đảo chở chúng tôi sang Bãi tắm Cây Me. Đây là Bãi tắm chỉ có thể đến bằng đường biển, nước trong vắt, cát mịn, sau lưng là vách núi với hệ thống khe nứt chia cắt dầy đặc).
Hình 9. Bãi Cây Me – Bình Hưng. Bãi biển này chỉ có thể đến bằng đường biển.Hình 10. 5 màu nước biển Cây Me trước mặt Hà Giang.
Trên đảo, phương tiện di chuyển phổ biến là xe điện chạy xăng bởi địa hình khá dốc, lái xe nói “động cơ điện không thể nào chở khách được ở đây”. Khu vực Hải đăng Hòn Chút không cho du khách tiếp cận vì lý do quân sự, nhưng nhờ giấy giới thiệu của trường, chúng tôi được lên quan sát toàn cảnh từ điểm nhìn khá thú vị này.
Hình 11. Từ Hải đăng Hòn Chút nhìn về phía tây của đảo.Hình 12. Hải Đăng Hòn Chút. Ảnh: Wikimapia
15 giờ, cái nóng khô của miền Trung đã làm con đường từ Hải Đăng đến Bãi Đá Trứng dường như dài và khó hơn. Đến 15g15, trước mặt chúng tôi là một bãi đá cuội – bãi đá trứng khổng lồ.
Hình 13. Bãi Đá Trứng – Bình Hưng. Ảnh: Đ.D.T. BìnhHình 14. Du khách có lẽ cũng đến đây và thử sức với xếp đá cân bằng.
Sau khi đo đạc kích thước ‘đá Trứng’ xong, chúng tôi về bến tàu để trở lại Bãi Kinh lúc 16g30.
Kết thúc ngày đầu tiên, chúng tôi được ba mẹ Mai Quỳnh mời ăn tối ở Đồng Cừu – Suối Tiên, thuộc Công Hải, Thuận Bắc Ninh Thuận.
Đồng cừu là cánh đồng cỏ và ruộng lúa, phía sau là núi Bà trùng điệp. Tại đây, ngoài chơi với cừu, du khách có thể thăm Suối Tiên, nhà gỗ, vườn hoa.
Hình 15. Sinh viên vui chơi với cừu.Hình 16. Buổi tối ở Đồng cừu – Suối Tiên
Ngày 2, Bình Lập – Bình Ba, cảm giác vượt trùng khơi cùng tàu cá và thuyền thúng
Ngày thứ hai của hành trình khởi đầu thật sự háo hức bởi chúng tôi được đi bằng tàu cá của Chú Sanh – dượng của Mai Quỳnh. Lộ trình được dự định vòng quanh bán đảo Bình Lập (thuộc xã Cam Lập) và một số điểm tại Bình Ba, Cam Bình (Cam Ranh, Khánh Hòa).
Xuất phát từ cảng cá Ba Ngòi lúc 7g30, nghe chú Sanh và anh Bi nói “mình sẽ đi thuyền thúng ra tàu, rồi khi đến các bãi biển, sẽ neo tàu ở xa”. Khi đẩy thuyền thúng xuống các bãi, chúng tôi có cảm giác sợ, nhưng thú vị với trải nghiệm mới mẻ này.
Hình 17. Khởi hành từ cảng Ba NgòiHình 18. Từ tàu xuống thúng, rồi từ thúng lên tàu. Qua mấy bận là mấy cô trò có thể di chuyển nhịp nhàng ^^
Bình Lập có hai khu nghỉ dưỡng là Ngọc Sương và Sao Biển luôn hấp dẫn du khách. Cạnh đó có Bãi Nhỏ (Robinson), và Bãi Cồn – một dải cát trắng trải dài lộ các khối đá chồng, đá phong hóa có hình dạng ngộ nghĩnh. Khí hậu và môi trường nơi đây cực kỳ khắc nghiệt, theo thời gian, các khối đá granite rắn chắc cũng bị nắng, gió, sóng biển phá hủy, bào mòn.
Hình 19. Muôn hình thù địa hình phong hóa trên đá xâm nhập phức hệ Cà Ná.
Chúng tôi dừng và khảo sát tại các Bãi Lao Lớn, Bãi Lao, quan sát các mũi đá và các bãi từ xa như Mũi Hời (Mũi Sộp), Bãi Mã, Bãi Bình Châu, Bãi Tàu Bể, Bãi Hõm.
Tại Bãi Nhỏ – Bãi Robinson. Chúng tôi được chú Sanh đãi một bữa thịnh soạn với tôm, cá tươi rói; vừa ăn vừa nghe chú kể những câu chuyện đi biển.
Hình 20. Bữa ăn ngon ngoài sức tưởng tượng của mấy cô trò.Hình 21. Cùng nhau ngồi dưới mấy cây dứa biển, nghe tiếng sóng vỗ hòa với tiếng rì rào của lá, thấy như mình được tiếp thêm nguồn năng lượng từ thiên nhiên. @Bãi nhỏ – Robinson
Chúng tôi rời Bãi nhỏ lúc 13g, vòng sang Mũi Cà Tiên (ranh giới của Ninh Thuận và Khánh Hòa) rồi tới Bình Ba.
Bình Ba (xã đảo Cam Bình) như một chú bướm khổng lồ đậu trên tấm gương xanh vừa chắn bão cho Vịnh Cam Ranh (Bình Ba có nghĩa là bức bình phong che chắn phong ba bão táp), vừa chấn giữ một vùng biển quan trọng của đất nước, vì vậy từ xa xưa, Bình Ba đã là một khu vực quân sự cực kỳ quan trọng. Làng đảo Bình Ba nằm yên ả ở phía Nam, được che chắn bởi 4 ngọn núi theo hướng đông là Núi Bãi Vò (cao hơn 100m), Hòn Cò (cao hơn 120m), và phía tây – tây nam là Mao Giư (hay Mao Du) (cao 106m) và Ba Dũ (cao 206m).
Bình Ba có khá nhiều Bãi biển ấn tượng như Bãi Nồm, Bãi Chướng, Bãi Nhà Cũ, Bãi Hòn Rùa (Bãi Cây Me), Bãi Hòn Cò, Bãi Yến…. từ tháng 3 đến tháng 9, nước biển buổi sáng trong đến mức có thể thấy tận đáy. Ven đảo Bình Ba có nhiều san hô và dễ dàng ngắm nhìn khi triều xuống.
Đến Bình Ba vào khoảng 14g, chú Sanh đưa chúng tôi vào Bãi Cây Me hay còn gọi là Bãi Hòn Rùa bởi từ trên cao nhìn xuống, mũi đá nhô ra biển giống như chú rùa. Bãi biển phần lớn là cát thô hình thành từ vụn san hô, thạch anh, cuội và đá tảng. Điểm nổi bật của Bãi chính là dải san hô sát bờ dần lộ ra khi triều xuống.
Hình 22. Bãi Hòn Rùa (Bãi Cây Me) với dải san hô ven bờHình 23. Hòn Rùa nhìn từ điểm nhìn trên đảo Bình Ba.
Mùa này chú Sanh bảo không cập tàu phía đông nam đảo được do gió mạnh nên tàu chúng tôi cập Bãi Nhà Cũ lúc 15g. Bãi Nhà Cũ cũng là một bãi biển đẹo, nước trong vắt, san hô dầy đặc. Khu vực bãi Nhà Cũ là khu quân sự quản lý nên việc di chuyển, tham quan của du khách bị hạn chế.
Hình 24. Tháp quân sự tại cửa ngõ vào Bãi Nhà Cũ.Hình 25. Di chuyển bằng thúng cập bến bãi Nhà Cũ, Bình Ba.
17:00, chúng tôi nhận phòng tại một nhà nghỉ ở khu Bãi Nồm. Chiều tối mấy cô trò khảo sát quanh Bãi Nồm, ngắm một thế giới san hô lung linh, huyền ảo.
Ngày 3, khám phá Bình Ba, trở về đất liền
Ngày thứ ba của chúng tôi bắt đầu thật sớm (từ 5g15) ở bãi Chướng, phía đông của đảo để đón bình minh. Đây là một bãi biển dạng túi chắn bởi 2 mũi đá xâm nhập nhưng là vị trí hứng gió “độc” nên ít người tới tắm. Ngắm bình minh ở một nơi xa, giữa không gian trời – biển bao la, khi những tia sáng đầu tiên ló lên, chúng tôi cảm nhận được hết cái tuyệt diệu của sự khởi đầu.
Dùng bữa sáng xong, chúng tôi tiến hành khảo sát Lô Cốt cũ, điểm ngắm Bãi Hòn Rùa. Bãi đá Lô Cốt là một thềm biển cao khoảng 50-60m, trên bề mặt có các khối đá lớn nhỏ đủ mọi kích thước. Đây cũng là một vị trí thích hợp để quan sát Cửa Bé, Vịnh Cam Ranh.
Hình 26. Bình minh trên Bãi Chướng – nơi đón bình minh sớm nhất Bình Ba.Hình 27. Đường đèo lên Lô Cốt Cũ.Hình 28. Bãi đá Lô Cốt cũ.Hình 29. Bãi Nồm buổi sáng – Bãi tắm chính của Bình Ba.
Cô, trò quyết định tắm để một lần in dấu tại Bãi Nồm nước xanh biếc. Bình Ba không chỉ có Bãi Nồm, còn nhiều điểm ấn tượng chưa khám phá được, thất tiếc nuối.
Buổi chiều tiến hành thăm quan Chùa Ốc – chùa Từ Vân, ngang qua Đầm Thủy Triều, thăm đài tưởng niệm Gạc Ma, Bãi Dài, và điểm cuối là nhà Ngọc Nhi ở tít tận chân núi Hàm Rồng, thuộc xã Cam Phước Tây, huyện Cam Lâm.
Hình 30. Chùa Ốc – ngôi chùa được trang trí tinh xảo từ vỏ ốc.Hình 31. Trên đầm Thủy triều.Hình 32. Đài tưởng niệm các chiến sĩ Gạc Ma.Hình 33. Bãi Dài – Cam Ranh. Một bãi biển đang được khai thác phát triển hàng loạt dự án khu nghỉ dưỡng, resort cao cấp của Cam Ranh.
Chuyến đi khảo sát của bốn cô trò kết thúc an toàn. Tài liệu chuyến đi sẽ là những tư liệu quý cho các bài báo cáo cũng như nghiên cứu của mình, ngoài ra chúng tôi còn có những kỉ niệm thật vui và ý nghĩa nữa. Càng đi chúng tôi càng được rèn luyện nhiều điều và nhất là cảm thấy thêm yêu đất nước mình.
Xin chân thành cảm ơn gia đình Mai Quỳnh, gia đình Ngọc Nhi, gia đình chú Sanh, và chú Bình đã giúp đỡ cho hành trình của mấy cô trò an toàn và thuận lợi./.
Bài giảng này khái quát về đặc điểm dòng chảy và diễn biến mưa trong lưu vực HTS Đồng Nai và duyên hải Nam Trung Bộ bổ sung cho giáo trình thực tập môi trường đại cương của ngành Khoa học môi trường, trường Đại học KHTN, Đại học QG.TP.HCM.
Chủ nhật, ngày 18 tháng 9 Bộ môn Khoa hoc môi trường tổ chức cho sinh viên KMT 14 báo cáo kết quả môn học Thực tập môi trường đại cương tại giảng đường 1, trường Đại học KHTN. Tham gia hội đồng gồm thày Hải (chủ tịch), cô Tuyến (thư kí), thày Tự Thành, cô Huệ, cô Dung (ủy viên).
Năm nay, Khoa Môi trường chủ trương đưa điểm môn học này sớm hơn 1 học kỳ, vì vậy ngay sau đợt thực tập ngoài trời vào cuối tháng 7, các nhóm đã được bộ môn yêu cầu hiệu chỉnh tài liệu cá nhân, chuẩn bị báo cáo nhóm ngay trong tháng 8. Đầu tháng 9, các nhóm làm việc trực tiếp với thày, cô phụ trách để hoàn thiện tài liệu.
Năm nay cũng là năm có số sinh viên theo học ngành khoa học môi trường đông nhất. Tổng cộng 187 sinh viên được chia thành 20 nhóm. Bộ môn đã bổ sung một số đề tài do số lượng nhóm gia tăng cũng như một vài thay đổi vị trí và nội dung thực tập ngoài trời do điều kiện khách quan. Những đề tài mới như “ Tác động nông nghiệp đến cảnh quan sơn nguyên Đà Lạt”, “Lưu vực sông Cái Nha trang và các vấn đề môi trường liên quan”, “Liệt kê và đánh giá sơ bộ các giá trị khoa học và bổ sung của các geosite theo tuyến lộ trình”.
Trước giờ báo cáo
Sau một ngày nghe đại diện các nhóm báo cáo, xem tài liệu nhóm, tài liệu cá nhân và mẫu vật, Hội đồng có một số nhận xét sau đây:
Ưu điểm:
Các nhóm hoàn thành khối lượng công việc theo yêu cầu môn học gồm: báo cáo tổng hợp theo chủ đề, mẫu vật (đá, đất, thực vật), bản đồ, mặt cắt cảnh quan, bình đồ ô tiêu chuẩn, nhật ký cá nhân.
Báo cáo chuyên đề được thực hiện bằng việc tham khảo các tài liệu thứ cấp từ nhiều nguồn (internet, giáo trình, bài giảng từ đợt tập huấn…) và các tài liệu do các nhóm thu thập ngoài trời trong đợt thực tập.
Các mẫu thực vật (thảo tập) và mẫu đất (lấy theo phẫu diện) được giáo viên phụ trách đánh giá tốt (đầy đủ, đúng qui định).
Phần lớn đai diện nhóm báo cáo đúng giờ, lưu loát, trả lời được các câu hỏi của hội đồng. Nhìn chung các bạn nắm khá vững nội dung chuyên đề do nhóm thực hiện.
Nhược điểm:
Một số báo cáo chuyên đề có nội dung dàn trải, chưa tập trung trọng tâm chủ đề. Báo cáo có sự thiếu cân đối giữa phần tổng quan (quá chi tiết) và vấn đề khu vực hoặc tỉnh (còn sơ lược). Một số trích dẫn từ internet nhưng thiếu đánh giá và kiểm chứng, ít sử dụng những tài liệu ngoài trời.
Phần lớn các mặt cắt, bình đồ chưa đáp ứng qui chuẩn như thiếu chỉ dẫn, tỷ lệ và phương vị.
Phần lớn nhật ký cá nhân được ghi chép sơ sài, thiếu hình vẽ, ghi chú và chưa thể hiện được sự chủ động quan sát các đặc điểm, hiện tượng (tự nhiên và xã hội…) ngoài trời của từng sinh viên.
Mẫu đá thu thập thiếu tính đại diện, không đảm bảo qui cách theo yêu cầu (kích thước, tên đá …).
Một số đại diện nhóm trình bày quá giờ qui định, trả lời câu hỏi dài dòng. Các bài trình bày (PPT) chưa hấp dẫn.
Một báo cáo nổi trội
Nổi trội trong buổi báo cáo kết quả Thực tập MTĐC năm nay là chuyên đề “Hoạt động du lịch ở Đà Lạt và đề xuất các biện pháp bảo vệ môi trường” của nhóm 10 do bạn Linh Chi (trưởng nhóm) trình bày.
Báo cáo có cấu trúc hợp lý gồm 4 phần: 1) Điều kiện tự nhiên để phát triển du lịch Đà Lạt; 2) Các loại hình du lịch ở Đà Lạt; 3) Những tác động của du lịch đến môi trường và 4) Các biện pháp bảo vệ môi trường.
Báo cáo có nội dung ngắn gọn nhưng khá đầy đủ. Các biểu đồ và hình ảnh được lựa chọn cẩn thận, có tính đại diện. Phần điều kiện tự nhiên (cơ sở nền tảng để phát triển du lịch Đà Lạt) được trình bày rõ ràng theo cấu trúc của một báo cáo cảnh quan: địa chất – địa hình – đất – thủy văn – khí hậu – sinh vật.
Các loại hình du lịch Đà Lạt được phân loại thành 6 nhóm: 1) Du lịch sinh thái; 2) Du lịch văn hóa, 3) Du lịch nghiên cứu, 4) Du lịch nghỉ dưỡng, 5) Du lịch thăm quan, giải trí và 6) Du lịch xu thế mới. Trong mỗi nhóm lại phân chia chi tiết thành các loại hình khác nhau, trong đó Du lịch nông nghiệp với mô hình Trang trại rau hữu cơ Organik Xuân Thọ (thuộc nhóm Du lịch sinh thái) và du lịch MICE (thuộc nhóm Du lịch xu thế mới) được xem là những đề xuất mới, phù hợp với đặc điểm môi trường tự nhiên Đà Lạt.
Trong phần Các biện pháp bảo vệ môi trường, báo cáo đưa ra những nhận định sau đây về xu hướng đô thị hóa Đà Lạt rất đáng để các nhà qui hoạch và các nhà quản lý quan tâm:
“Đứng trước đề tài “Đô thị hoá”, nhiều người cho rằng đây là một chiến lược rất tốt để phát triển kinh tế và du lịch. Tuy nhiên, khi đem lợi, hại đặt trên bàn cân, thì việc có nên đô thị hoá hay không cũng cần phải suy nghĩ lại. Bởi lẽ:
– Đô thị hoá thu hút dân cư, dân số tăng lên, dẫn đến các vấn đề nhà ở và chất thải sinh hoạt. Vậy phải quy hoạch và chặt đi bao nhiêu ha rừng để xây dựng công trình dân cư? Số người dân tăng lên, nhiệt độ của Đà Lạt có thể giữ được sự thanh lạnh của nó hay không? Hiện tượng đảo nhiệt tại khu dân cư có đảm bảo được là sẽ không xảy ra hay không?
– Liệu Đà Lạt có giữ được nét đẹp đặc trưng của nó khi đứng trước sự giống nhau của các đô thị mới, trung tâm và đường phố mới hay không?
– Đặc biệt là hiện tượng “Dự án thắng quy hoạch”. Các siêu thị, ngân hàng, khách sạn,… chen chúc nhau trên cùng con đường trong khi những bãi đất trống cho dự án vẫn để đó chờ khởi công. Kẹt xe giờ cao điểm, các công trình thay thế khu đất trồng,…
Rõ ràng, ĐL không tránh khỏi ô nhiễm môi trường khi đứng trước cơn bão đô thị hoá.”
Một báo cáo có nội dung phong phú, người trình bày lưu loát, súc tích đã thực sự cuốn hút người nghe.
Hôm nay là ngày cuối của đợt thực tập. Đoàn thực tập sẽ trở về thành phố HCM. Các bạn từ Nha Trang trở ra và trên vùng Tây Nguyên được tách đoàn về nhà sau khi có đơn xin phép. Một số bạn xuống dọc đường cũng phải đăng kí trước để giáo viên phụ trách xe biết và được yêu cầu để hành lý trên xe cho thuận tiện.
5:00 xách máy ảnh ra bãi biển, bình minh tuyệt vời, đã thấy Nhóm 7 (Khánh Linh trưởng nhóm) ngồi ngắm bình minh. Khánh Linh và mình tìm góc đẹp chụp ảnh, sau đó là phần chụp ảnh điệu của cả nhóm với thày. Mình được các bạn hướng dẫn một số kiểu mà TEEN hay sử dụng, nhưng không hiểu và không biết làm, ví dụ như kiểu I love you, Tim Hàn, Chu mỏ…nhưng cũng tham gia đầy đủ.
6:00 cả đoàn mang theo hành lý xuống ăn sáng. Sáng nay nghe nói chỉ có bún riêu. Món này không thích hợp với thày Tự Thành, nên thày ra ngoài kiếm món khác. Các thày cô còn lại đang phân vân thì lại được thông báo có bánh mì ốp la. Thế là hầu hết đều chọn bánh mì ốp la (thực ra mọi người chọn ốp lết).
6:40 nhóm các thày cô ra uống cà phê rồi chia tay thày Ngân (đi Tuy Hòa) và cô Thu Dung (ở lại chờ gia đình để đi dự đám cưới). Do thày Ngân và cô Thu Dung phụ trách xe 3 có việc bận nên thày Tự Thành sang xe 3 để quản sinh viên, mình ở lại xe 1 để cùng các bạn từ nhóm 1 đến nhóm 4 trở về thành phố.
7:00 đoàn xe lăn bánh rời Nha Trang. 9:00 đoàn xe ghé Trạm dừng chân Hạnh Vy để các bạn mua các sản phẩm từ nho (rượu nho, siro nho, mật nho, nho xanh, nho đỏ…), hành, tỏi…làm quà cho người thân.
10:00 dừng ăn cơm trưa tại Hưng Phát 2 (Cà Ná). Năm nay đặt cơm đĩa thay vì mang cơm hộp như mọi năm. Hỏi mấy bạn sinh viên, các bạn cho biết cơm trưa tại Hưng Phát thích hơn cơm hộp. Như vậy, có thể từ sang năm đoàn sẽ đặt cơm trưa cho những ngày di chuyển.
Tại Cà Ná, mình cùng thày Tự Thành tranh thủ chụp ảnh dải núi bóc mòn, bậc thềm biển mài mòn – tích tụ cao 15?. Thày Tự Thành giới thiệu cho mình cây NEEM. Lá và quả cây này được pha chế để trị sâu rầy rất hiệu quả.
Đoàn xe bon bon trên đường cao tốc Long Thành – Dầu Giây, nhưng đến bùng binh Phú Hữu thì phải chờ đợi khá lâu. Xe qua hầm Thủ Thiêm và đến Cơ sơ Nguyễn Văn Cừ, trường Đại học KHTN lúc 18:00.
18: 20, mọi người chia tay nhau. Thêm một đợt hướng dẫn sinh viên thực tập kết thúc an toàn với nhiều kỷ niệm đẹp giữa thày, cô và trò. Với mình đây là năm thứ 9 liên tục đồng hành cùng các bạn sinh viên.
Một vài hình ảnh hôm nay:
Bình minh trên biển Nha TrangNhóm 7 (Khánh Linh trưởng nhóm) đón bình minh trên biển Nha TrangTrạm Dừng chân Hạnh VyMua quà cho người thânNúi bóc mòn và thềm biển mài mòn-tích tụ cao 15 m tại Cà NáCây neem (nim) ở Cà Ná
Ngày 22.07.2016
5:45 đi ra bãi biển, lúc này đã có một số du khách nữ (người Tàu) dạo biển, chụp ảnh. Chụp vài kiểu ảnh buổi sáng biển Nha Trang rồi trở lại khách sạn uống cà phê sáng với vợ chồng Liên-Lợi và thày Ngân.
6:15 ăn sáng tại khách sạn Thành Đạt. Cô Tuyến thông báo sáng nay chỉ có hai món: 1) bánh mì ốp la và 2) bún bò. Đầu tiên định chọn bánh mì trứng chiên (thay vì ốp la), sau thống nhất mọi người cùng chọn bún bò. Món bún bò cực mặn. Mọi người chỉ vớt vài miếng thịt bò mỏng (hình như 3 miếng) và những sợi bún to trong tô “nước muối” để ăn. Ăn xong tô bún, thày Nghị uống liền hai chai nước suối. Với mình, đây là lần thứ hai trong đời ăn mặn. Lần đầu lúc còn là sinh viên năm 3, được bạn gái nấu cho ăn món đậu sào cực mặn.
7: 20 xe 1 xuống tàu Con Sẻ Tre để ra Hòn Mun. Khác với mọi năm, năm nay hướng dẫn viên du lịch làm hoạt náo viên nên con tàu vui nhộn hơn, vì vậy thời gian tới Hòn Mun dường như nhanh hơn.
8: 20 đoàn đến Hòn Mun. Anh Tài (cán bộ khu bảo tồn vịnh Nha Trang) bố trí cho các nhóm lần lượt xem san hô bằng tàu đáy kính. Lúc này những lều có view đẹp (ven biển) du khách Tàu đã chiếm hết. Đoàn Khoa Môi trường đành chấp nhận những túp lều có vị trí khiêm tốn, nằm sau dãy lều ven biển.
Chẳng mấy chốc bờ biển đảo Hòn Mun đầy người, toàn du khách Tàu, không gian bỗng trở lên ngột ngạt, toàn tiếng Tàu. Nghe nói Trung Quốc có chính sách du lịch cộng đồng, chính phủ hỗ trợ cho dân đi du lịch, các công ty du lịch Trung Quốc thực hiện qui trình khép kín, họ không dùng hoặc hạn chế dùng sản phẩm, dịch vụ của Việt Nam.
Sinh viên rất khó khăn trong việc tìm kiếm được du khách Việt để phỏng vấn. Có khoảng trên một ngàn du khách, phần lớn là người Tàu, du khách Việt chỉ chiểm khoảng 5 – 10%. Các thày cô đang ngao ngán với cảnh du lịch tại khu bảo tồn thì bỗng vang lên tiếng Việt nam, Việt nam!. Sau này nghe nói lại mới biết, anh Tuấn (hướng dẫn viên du lịch) cùng với sinh viên trên tàu đáy kính đã hô to Chúng tôi là Việt Nan, Việt Nam.
10:20 các nhóm hoàn tất việc đi tàu đáy kính. Toàn đoàn tập trung để nghe anh Tài giới thiệu về Khu bảo tồn Vịnh Nha Trang.
11:30 ăn trưa đơn giản với bánh mì, chả giò (cô Phương Chi đặt) tuyệt ngon. Vừa ăn các thày cô vừa trao đổi về việc chọn Khu bảo tồn rừng Quốc gia Núi Chúa, Ninh Thuận thay cho Khu bảo tồn vịnh Nha Trang, nơi đang mất dần những giá trị cốt lõi của việc bảo tồn.
13:00 rời Hòn Mun, một giờ sau (14:00) đoàn đã có mặt tại Viện biển Nha Trang. Các nhóm được cán bộ của Viện thuyết minh, hướng dẫn thăm quan sinh vật biển nuôi trong bể, trong các bồn kính.
15:00 về khách sạn Thành Đạt, thả sinh viên xong anh Lợi chở mình cùng thày Thành, thày Ngân đi Hòn Chồng thăm quan. Hòn Chồng là một trong những điểm đá chồng mà mình rất muốn đến từ lâu.
Đến khu thắng cảnh Hòn Chồng lại tràn ngập du khách Tàu. Để chụp được bức hình tảng đá kẹp giữa hai khối đá phải chờ rất lâu để đoàn người đi qua. Hòn chồng Nha Trang là khối đá granit cao khoảng 5 m nằm trên nền đá mài mòn cũng là granit cao hơn mực biển khoảng 8 m. Như vậy, Hòn Chồng Nha Trang cao hơn mực nước biển khoảng 13 m.
19:30 là buổi tổng kết và liên hoan văn nghệ. Thày Tự Thành nhận xét việc học tập của các bạn sinh viên trong chuyến thực tập, nhắc nhở mọi người kế hoạch làm văn phòng và lịch báo cáo môn học. Cô Tuyến đọc lại tên các đề tài mà các nhóm phải thực hiện trong tháng 8 và tuần đầu tháng 9 và một số lưu ý cho chuyến trở về ngày mai.
Buổi văn nghệ diễn ra thật sôi động, nhiều tiết mục hay, ban giám khảo gồm thày Tự Thành, cô Bích Huệ và thày Nghị. Hai MC tươi trẻ, đẹp, xinh và rất dí dỏm làm cho buổi văn nghệ thêm hào hứng. Các nữ diễn viên cực kỳ đẹp làm thày Nghị lúng túng không nhận được ai là ai. Kết thúc buổi văn nghệ là phần trao giải thưởng cho các bạn đạt giải leo núi Langbiang và văn nghệ.
Một vài hình ảnh hôm nay:
Chuẩn bị ra đảo Hòn MunThăm quan, học tập tại Viện biểnHòn chồng Nha TrangKhối đá kẹt tại khu vực Hòn chồngBan giám khảo cho buổi biểu diễn văn nghệDiễn viên (giữa) và hai MC (bìa)Nhận giải leo núiNhận giải văn nghệ
Ngày 21.07.2016
6:45 sau khi chụp ảnh chia tay Công Thành, đoàn xe rời trường Trung cấp Văn thư Lưu trữ.
8:20 tới Trạm N/C cá nước lạnh Tây Nguyên. Các bạn sinh viên nhanh chóng tập trung tại nhà nuôi cá giống. Anh Hùng cán bộ kỹ thuật của Trạm trình bày ngắn gọn về môi trường sống của cá hồi, cá tầm (nhiệt độ, oxy, nước suối trong…) và kỹ thuật nuôi cá giống và cá thương phẩm. Sinh viên đặt một số câu hỏi, sau đó đi thăm quan các hồ cá.
9:20 đoàn xe di chuyển xuống đèo Khánh Lê – một con đường đèo thật hùng vĩ, thật đẹp. Yêu cầu sinh viên quan sát và chụp ảnh qua cửa sổ. Duy nhất xe 1 (có thày Thành, thày Hải) chạy chậm để sinh viên có điều kiện quan sát, chụp ảnh. Tại một số điểm, thày Thành xuống xe để có được những bức hình ưng ý. Khoảng 10: 30 xe 2, 3, 4 và 5 đã tới chân đèo, dừng ở quán Chân Đèo. Xe 1 đúng 11:00 mới tới.
Quán Chân Đèo được thày Cảnh giới thiệu “đây là bạn tôi mà bây giờ mới biết”. Thay vì ăn cơm hộp như mọi năm, năm nay đặt cơm trưa tại quán Chân Đèo. Bữa cơm trưa có món gà kho (gà ta), rau muống xào, trứng chiên, canh rau thập cẩm và đặc biệt có món cá suối chiên dòn. Bữa cơm thật ngon, giá cả hợp lý. Sau khi lo xắp xếp 20 bàn ăn cho đoàn, ông chủ quán mang bình rượu mời thày cô mỗi người một ly, hỏi thăm thày Cảnh.
Nghe nói biết ngay ông chủ quán là người Nam Định, mọi người gọi thày Nghị vào tiếp chuyện đồng hương. Chủ quán sơ lược vài nét về lịch sử bản thân và việc mở quán tại chân đèo vì sự mê mẩn vẻ đẹp của đèo Khánh Lê. Chủ quán là người yêu thích thơ, hay làm thơ, nhất là những bài thơ về vẻ đẹp tự nhiên của núi, đồi, sông suối. Ông đọc cho mọi người nghe bài thơ Con đường, bài thơ mô tả cảnh đẹp đèo Khánh Lê – con đường đèo đã cuốn hút ông đến lập nghiệp.
Mình đang nghiên cứu về geosite, đèo Khánh Lê xứng đáng là một geosite cảnh quan địa mạo. Nghe ông chủ quán Nguyễn Luật đọc thơ, thích quá, yêu cầu ông chép vào nhật ký của mình bài thơ này.
Chép bài thơ Con đường xong, lại đọc thơ; rồi lại gọi đứa con trai 9 tuổi ra đọc thơ. Cháu đọc thuộc lòng bài Thu điếu của Nguyễn Khuyến. Bố thích thơ, con cũng thích thơ, thích đọc thơ, thích làm thơ; thơ gắn chủ và khách không dứt ra được.
Rồi cũng phải xin phép để dẫn sinh viên đi khảo sát bãi bồi thượng nguồn sông Cái tại Bến Lội, cách quán Chân Đèo khoảng 500 m. Thế là Nguyễn Luật lại đọc cho mọi người bài thơ Bến Lội.
12:00 sinh viên di chuyển đến Bến Lội để khảo sát, chơi trò xếp đá cân bằng và chụp ảnh.
Một vài hình ảnh hôm nay:
Tại Trạm nghiên cứu cá nước lạnh Tây NguyênMột đoạn đèo Khánh Lê (ảnh: Tự Thành)Quán Chân Đèo của ông Nguyễn LuậtChủ quán Nguyễn Luật đang chép bài thơ “Con Đường” vào nhật ký của Hà Quang HảiBài thơ “Con Đường”Tại Bến Lội – Thượng nguồn sông CáiThực hành Đá cân bằng tại Bến Lội
Bến Lội
Bến Lội ở dưới chân đèo
Cà phê thơm nức, suối reo rì rào
Nhiều đêm cứ nghĩ chiêm bao
Ánh trăng nhảy múa chảy vào suối thơ
Em ơi chưa đến bao giờ
Anh bên Bến Lội đang chờ đợi em.
Ngày 20.07.2016
7:00 lớp 14 KMT đã có mặt tại vườn Bích Câu (ven hồ Xuân Hương) để thực tập xác định chất lượng nước bằng teskit. Đây là công việc làm bù cho ngày hôm qua. Thày Tự Thành dự kiến thực hiện 30 phút, song thực tế kéo dài tới gần 1 giờ.
8:00 xe 1, 2 và 3 đi trang trại Organik. Xe 4 và 5 đi Trạm xử lý nước thải. Năm nay đi trang trại Organik là do vào giờ chót lãnh đạo Trạm xử lý nước Đan Kia không đồng ý cho tham quan. Cô Bích Huệ là người đề xuất và trực tiếp liên hệ để đoàn đến thăm quan và học tập tại trang trại Organik.
Từ Đà Lạt theo còn đường đang sửa chữa đi về phía Xuân Trường, Xuân Thọ. Con đường này trước đây thuộc tuyến thực tập MTĐC qua hồ Đơn Dương, đèo Ngoạn Mục, Phan Rang, đến Nha Trang. Từ năm 2009, khi đèo Ngoạn Mục sửa chữa, tuyến thực tập theo con đường mới mở qua đèo Khánh Ly – Bi Đup đi Nha Trang.
9:00 đoàn tới trang trại của Công ty TNHH liên doanh ORGANIK DALAT tại thôn Đa Thọ, xã Xuân Thọ, TP. Đà Lạt. Trang trại nằm trong một thung lũng rộng 4 ha, được bao quanh bởi các đồi thông. Công ty được nhà nước giao quản lý một vành đai rừng 20 ha.
Anh Nguyễn Lê Minh Triết, cán bộ kỹ thuật của Công ty giảng giải cho các bạn sinh viên về nông nghiệp organic. Những yêu cầu về giống, kỹ thuật trồng, chăm sóc…nông nghiệp Organic với điều kiện tiên quyết đó là sự cân bằng sinh thái. Sản phẩm đến người tiêu dùng có mức độ an toàn cao.
Mình đề nghị thày Thành cho đoàn thưởng thức sản phẩm nông nghiệp organic trong bữa cợm chiều nay. Sinh viên và thày cô đều nhiệt tình ủng hộ sáng kiến này.
11:00 rời trang trại, đến Viện sinh học Nhiệt đới lúc 11:45. Khác với mọi lần, năm nay cán bộ Viện cho sinh viên vào cửa trước. Cùng với thày Thành dạo qua một vài phòng, xem xét xung quanh thấy cơ sở của Viện ngày càng xuống cấp.
Chiều nay xe 1, 2 và 3 đi thăm quan Trạm xử lý nước thải thành phố Đà Lạt. Mình cùng thày Ngân đi khảo sát khu vực hồ Tuyền Lâm, đích đến là Đường hầm Điêu khắc. Hai thày trò thuê một xe máy chạy gần như vòng quanh hồ Tuyền Lâm trên một con đường trải nhựa khá đẹp.
Đường hầm Điêu khắc là một đoạn hào cắt vào vỏ phong hóa ryodaxit thuộc phức hệ Đơn Dương. Hào dài khoảng 500 m, rộng khoảng 20 m, sâu 7 – 8 m. Người ta khắc họa những nét thiên nhiên đặc thù và kiến trúc đặc trưng của Đà Lạt trên vách hào qua hai giai đoạn: thiên nhiên hoang dã và thời thuộc Pháp.
Một vài hình ảnh hôm nay:
Thực tập xác định chất lượng nước bằng testkitCô Bạch Linh chuẩn bị ăn thử hoa của trang trại OrganikAnh Nguyễn Lê Minh Triết giảng, giải cho sinh viên về nông nghiệp organicRời trang trại Organik Dalat cùng nhóm 5Đà Lạt hoang sơ tại Đường hầm Điêu khắcĐà Lạt thời thuộc Pháp tại Đường hầm Điêu khắcHôm nay có thêm món rau sống từ trang trại Organik Dalat
Lưu ý:
1. Ngày mai đoàn sẽ đi Nha Trang qua đèo Khánh Lê – Bi Đúp. Con đường đèo khá dài (trên 30 km), cheo leo, hiểm trở nhưng rất đẹp. Do không có vị trí thích hợp để dừng trên đường đèo nên các bạn quan sát và chụp các bức hình qua cửa sổ.
2. Sau khi ăn trưa xong, các bạn xuống bãi cuội thượng nguồn sông Cái để khảo sát. Xác định thành phần, hình dạng, kích thước cuội. Các nhóm chụp ảnh với cảnh quan bãi bồi và thử nghiệm kỹ thuật Đá cân bằng từ các hòn cuội xem.
Ngày 19.07.2016
7:15 đoàn thực tập tới bãi xe jeep của khu du lịch Langbiang. Nhắc lại thời gian triển khai các việc tại đỉnh Radar cho các nhóm.
Đúng 7:30 thày Tự Thành phát lệnh leo núi, các nhóm nhanh chóng di chuyển dọc theo con đường ngược sườn dốc lên đỉnh Radar.
Nhóm đi bằng xe jeep để vận chuyển đồ (loa, nước uống…) gồm có thày Hải, Công Thành, Ngọc Tuyến, Bạch Linh).
Tại đỉnh Radar, mua hai thẻ, cùng cô Tuyến xem cảnh quan bằng kính viễn vọng (năm ngàn 3 phút). Lên đây nhiều lần, nhưng đây là lần đầu tiên sử dụng loại dịch vụ này do gần đây mình quan tâm nhiều đến điểm nhìn (viewpoint) trong địa du lịch.
Giới thiệu cho cô Tuyến, thày Công Thành, cô Bạch Linh xem cảnh quan bằng ống nhòm hiệu National Geographic. Mọi người đều thích thú, công nhận xem rõ hơn kính viễn vọng.
8:40 bạn Lê Nguyễn Đức Linh (nhóm 14) và Bùi Thị Kim Thủy (nhóm 6) lên tới đỉnh, giành giải leo núi cá nhân (nhất nam và nhất nữ).
9:00 các nhóm 14 (toàn trai), nhóm 19 (toàn gái) và nhóm 7 (gái và trai) cùng tới đỉnh.Như vậy cả ba nhóm cùng đoạt giải nhất leo núi đồng đội.
10:00 tất cả các nhóm đều lên tới đích. Các thày cô giảng bài, sau đó các nhóm triển khai đo vẽ phẫu diện đất, đo vẽ ô thực vật tiêu chuẩn, lấy mẫu đá, đất và thực vật. Sau khi hoàn thành công việc trên đỉnh Radar, các nhóm sẽ xuống núi và tập trung tại bãi xe vào lúc 15:00.
Các thày cô trở lại chân núi bằng xe jeep. Lúc 14:00 thày Hải đề nghị trưởng đoàn (thày Tự Thành) cho các thày cô đến thăm trang trại cà phê hữu cơ của vợ chồng anh, chị Josh Guikema – Rolan Co Lieng (mọi người gọi là Rolan). Trang trại thuộc phố Boneur’C, Lạc Dương, cách bãi xe du lịch Langbiang 3 km.
Mười thày cô đi hai xe taxi. Cô Rolan (dân tộc K’Ho) vui vẻ đón tiếp mọi người, giới thiệu thương hiệu K’Ho Coffee. Giới thiệu kỹ thuật trồng, thu hoạch, chế biến cà phê của Công ty TNHH Sản xuất, Thương mại, Dịch vụ K.Ho. Rolan pha cà phê mời mọi người cùng thưởng thức. Mọi người đều công nhận cà phê tuyệt ngon.
Rolan dẫn mọi người thăm trang trại cà phê, thăm căn nhà nhỏ bằng gỗ với nội thất đơn giản nhưng thật dễ thương. Rolan biểu diễn đàn Tơ Rưng với bản nhạc Tiếng chày trên sóc Bom Bo thật điêu luyện. Câu chuyện trang trại Cà phê hữu cơ sẽ còn dài dài.
Chia tay trang trại, mọi người không quyên mua cà phê K’Ho. Rolan xay, đóng gói cà phê và hẹn mọi người trở lại.
15:00 đoàn rời bãi xe Langbiang, trời mưa lớn, thày Tự Thành quyết định chuyển thực hành đo chất lượng nước hồ Xuân Hương bằng Teskit sang sáng hôm sau.
Giới thiệu vài bức hình hôm nay:
Lớp 14 KMT trên đỉnh RadarThày, cô bô môn KHMT hướng dẫn thực tập MT đại cương lớp 14 KMTCô Ngọc Tuyến đang thích thú quan sát các dạng địa hình từ điểm nhìn RadarLê Nguyễn Đức Linh, Bùi Thị Kim Thủy giải nhất cá nhân leo núiNhóm 14, 19 và 7 đồng giải nhất đồng đội leo núiLàm phẫu diện đất tại vách đã phủ cỏ (bị ban quản lý khu du lịch la)Thày Trường Ngân hướng dẫn đo vẽ ô thực vật tiêu chuẩnTại trang trại cà phê hữu cơ của vợ chồng anh, chị Josh Gui kema -RolanChị Rolan đang giới thiệu về K’Ho Coffee (trong ảnh, thày Tự Thành đang xay cà phê)
Ngày 18.07.2016
5:30 đoàn xe bị khởi hành. Cũng như năm trước, đoàn xe đi theo tuyến cao tốc Long Thành – Dầu Giây, đến 8:00 đã tới điểm khảo sát đầu tiên – Đồi tượng đài La Ngà. Hướng dẫn các nhóm thủ tục triển khai khảo sát mô tả tại một điểm bao gồm định điểm vị trí khảo sát trên bản đồ, đo phương vị mặt cắt, mô tả các hợp phần cảnh quan, lấy mẫu vật…
Từ lý thuyết đến thực tế là cả một vấn đề. Hầu hết các nhóm đều lúng túng khi xác định vị trí khảo sát, định hướng bản đồ, xác định tọa độ kinh độ, vĩ độ, X, Y…nhiều bạn lấy mảnh bản đồ A4 để định điểm, có nhóm thiếu tờ Vĩnh An nên không thể xác định được tên núi lửa và phương vị từ núi lửa đến điểm khảo sát.
Cuối cùng nhóm 13 các bạn cũng xác định được vị trí khảo sát, định được tên núi lửa là đỉnh cao 240 m có dạng chữ “C”, phương vị mặt cắt 260o, độ cao tương đối đồi thềm tượng đài khoảng 25 m.
11:30 đoàn đến mỏ bauxit Bảo Lộc. Cơm hộp xong đoàn di chuyển ra khu tuyển rửa quặng. Xí nghiệp đã ngừng sản xuất 2 năm, trong khi chờ đợi bán cho đơn vị khác, chú Trí (giám đốc) vẫn chịu trách nhiệm quản lý. Vẫn như mọi năm, chú Trí nhiệt tình giảng cho các bạn về qui trình khai thác, tuyển rửa quặng, các vấn đề về môi trường và hoàn thổ sau khai thác. Sau đó các nhóm tiến hành khảo sát mặt cắt vỏ phong hóa bauxit, phẫu diện đất bazan…
13:30 đoàn rời mỏ bauxit. 15:30 đến điểm khảo sát tại cầu Đại Ninh, nghe giảng về hệ thống bậc thềm, về thủy điện Đại Ninh và các vấn đề môi trường liên quan. Các nhóm tiến hành khảo sát, mô tả, lấy mẫu trên các thềm bậc 3, 4 và 5. Trên thềm 5, quan sát thung lũng sông Da Queyon tuyệt đẹp.
18:00 đoàn đến Trường Trung cấp Văn thư và Lưu trữ trung ương, ăn cơm tối xong cô Bích Huệ hướng dẫn các nhóm ép mẫu.
Kết thúc ngày đầu thực tập, lộ trình dài, nhiều nội dung phải thực hiện nhưng xem như kết quả đạt yêu cầu.
Nhóm 13 định điểm vị trí khảo sát trên bản đồNghe giảng qui trình khai thác và tuyển rửa quặng bauxitĐầm lầy hóa lòng sông dưới đập Đại NinhTrên thềm bậc 5 tại khu vực cầu Đại Ninh
Ngày mai sẽ đi Langbiang, các nhóm lưu ý mấy điểm sau:
1. Từ Trường Trung cấp Văn thư và Lưu trữ trung ương đến chân núi Langbian quan sát hoạt động nông nghiệp trên sơn nguyên Đà Lạt (rau và hoa) với các mảnh ruộng bậc thang trên sườn đồi. Khác với các ruộng bậc thang ở vùng Tây Bắc (công trình mang tính nghệ thuật), ruộng bậc thang ở Đà Lạt làm các sườn đồi nham nhở, nhiều hình dạng, nhiều kích thước.
2. Đất ở Đà Lạt và sườn núi Langbiang có màu đỏ vàng nhưng không phải phong hóa từ đá bazan như ở Dầu Giây và Bảo Lộc (có người nhầm lẫn rồi đấy). Đất ở sơn nguyên Đà Lạt chủ yếu phong hóa từ trầm tích Jura (hệ tầng La Ngà). Đất ở Langbian g phong hóa từ ryodacit, ryolit thuộc hệ tầng Đơn Dương.
3. Có nhiều vết trượt đất mới và cũ có thể quan sát được trên đường đến Langbian. Chân núi Langbian có nhiều vết trượt và rãnh xâm thực.
4. Tại đỉnh Radar cao 1900 m, có thể quan sát được sơn nguyên Đà Lạt, hồ Đan Kia và đoạn sông uốn khúc trước khi nhập vào lòng hồ Đan Kia. Sử dụng ống nhòm có thể quan sát các dạng địa hình trượt đất rất rõ. Có thể xem đỉnh Radar là một điểm nhìn (viewpoint) ấn tượng của Đà Lạt.
Ngày 17.07.2016
Ngày mai, sinh viên ngành Khoa học môi trường (Lớp 14 KMT) cùng các thày cô tham gia đợt thực tập MT đại cương 2016 sẽ khởi hành lúc 5:00 tại Cơ sở Nguyễn Văn Cừ. Đến hôm nay, công tác chuẩn bị cho chuyến đi đã hoàn tất.
Ngày mai, lộ trình khá dài (trên 300 km, từ TP.HCM đi Đà Lạt), khởi hành sớm, công việc khá nhiều (khảo sát tại 3 điểm). Tại các điểm dừng, các bạn được nghe các thày cô giảng bài. Tuy vậy, cũng có một số điểm lưu ý để các bạn sinh viên chủ động quan sát, chụp ảnh, ghi chép để tài liệu thu thập phong phú hơn (nhất là những đặc điểm cảnh quan theo tuyến lộ trình mà đoàn không có điều kiện dừng lại để mô tả).
Ngoài những nội dung đã trình bày trong giáo trình, các bạn lưu ý những nội dung dưới đây tại các điểm khảo sát và theo lộ trình
1. Từ Dầu Giây đến cầu La Ngà, lộ trình chủ yếu đi qua vùng đất đỏ bazan; các bạn lưu ý quan sát và chụp ảnh. Khi dừng tại cây xăng Huyền Hậu (nghỉ giải lao), các bạn tranh thủ mô tả cảnh quan cho dạng địa hình này. Cách cầu La Ngà khoảng 2 km, các thày cô phụ trách xe yêu cầu các bác lái xe đi chậm để sinh viên quan sát, mô tả, chụp ảnh để có tài liệu xây dựng mặt cắt cảnh quan qua thung lũng sông La Ngà.
2.Tại điểm khảo sát Đồi tượng đài Bắc cầu La Ngà
Các bạn xác định tên núi lửa (mũi tên trên hình 1). Xác định phương vị mặt cắt từ đỉnh núi lửa này đến Đồi tượng đài và lập mặt cắt theo phương này.
Tìm góc thích hợp để có bức hình đẹp về làng Chài tại cầu La Ngà (tham khảo hình 2)
Hình 1. Lập mặt cắt cảnh quan từ đỉnh núi lửa tới Đồi tượng đài La NgàHình 2. Sáng sớm mù sương trên Làng chài La Ngà (a. Tự Thành)
3.Từ Đồi tượng đài đi khoảng 9 km sẽ gặp khối đá Ba Chồng bên trái. Các bác tài đi chậm để sinh viên chụp ảnh. Đi tiếp khoảng 0,8 km là khối đá Hai Chồng bên phải.
4. Khi xe chạy qua đèo Bảo Lộc, các bạn ngồi bên trái quan sát và chụp ảnh đá phun trào trung tính thuộc hệ tầng Đèo Bảo Lộc.
5. Tại mỏ Bauxit Bảo Lộc (điểm khảo sát 2), các bạn cần xác định ranh giới giữa các đới của vỏ phong hóa. Mô tả và chụp ảnh cận cảnh đới laterit bauxit và các khối bazan phong hóa bóc cầu. Tìm vị trí thích hợp để chụp ảnh toàn cảnh cao nguyên Bảo Lộc.
6. Tại cầu Đại Ninh (Điểm khảo sát 3), các bạn quan sát hình thái, độ cao, cấu tạo các bãi bồi và bậc thềm. Cũng cần ghi nhận các yếu tố nhân sinh (nhà, chùa, hoạt động canh tác…) trên các dạng địa hình này. Tham khảo hình 3 và 4.
Hình 3. Bãi bồi thấp và thềm bậc 1 ở bờ trái sông Đa QuyeonHình 4. Bãi bồi cao và các bậc thềm ở bờ phải sông Đa Queyon
7. Từ cầu Đại Ninh đi khoảng 3 km sẽ thấy núi Chai (miệng núi lửa) nhô cao trên bề mặt cao nguyên. Bác tài đi chậm để các bạn quan sát và chụp ảnh.
(TS. Nguyễn Trường Ngân, Đại học Bách Khoa TP.HCM)
Quá trình feralic (tích lũy sắt – nhôm tương đối)
Feralic là quá trình hình thành đất phổ biến tại các vùng đồi núi của Việt Nam, tạo nên màu đỏ vàng cho đất. Quá trình này trải qua 2 giai đoạn với các điều kiện cần thiết như hình 1.
Hình 1: Tóm tắt quá trình feralic trên đất đồi núi Việt Nam
Các đá mẹ và mẫu chất giàu Fe, Al phổ biến ở Việt Nam là: Đá basalt, đá phiến sét và mẫu chất phù sa cổ.
Trong điều kiện địa hình dốc, SiO2 và các oxit kiềm, kiềm thổ bị thủy phân thành các chất hòa tan và dễ dàng bị rửa trôi do mưa. Các oxit Fe, Al ngậm nước để tạo thành các khoáng không tan như Limonite (Fe2O3.nH2O) hay Gippxite (Al2O3.nH2O) và được giữ lại trong đất, khiến tỷ lệ Fe, Al trong đất giàu lên tương đối.
Một số yếu tố hạn chế quá trình feralic:
– Trường hợp độ cao >1000m, nhiệt độ giảm dần, khí hậu càng lạnh, ẩm độ càng tăng, quá trình feralic yếu dần, quá trình tích lũy mùn tăng lên.
– Địa hình dốc thoải, sự rửa trôi giảm và quá trình feralic giảm.
– Thảm thực vật càng dày thì sự rửa trôi càng giảm và quá trình feralic giảm.
2. Khái quát về thổ nhưỡng theo tuyến thực tập
Thực tập môi trường đại cương với lộ trình trải dài qua 4 tỉnh: TPHCM, Đồng Nai, Lâm Đồng và Khánh Hòa. Trong đợt thực tập này, sinh viên có cơ hội tiếp cận và nghiên cứu hầu hết các nhóm đất chính của vùng Đông Nam Bộ, Tây nguyên và Duyên hải miền Trung.
Tổng quan các loại đất dọc theo tuyến thực tập thể hiện như hình 2.
Hình 2: Bản đồ thổ nhưỡng dọc tuyến thực tập Môi trường Đại cương
Kém 1 ngày tròn 1 tháng sau bảo vệ hội đồng cấp chuyên môn, theo góp ý của Hồi đồng, NCS. Lê Hoài Nam cùng thày hướng dẫn trở lại Phú Quốc để tiến hành một số lộ trình bổ sung cho đề tài luận án “Nghiên cứu xói lở bờ biển đảo Phú Quốc trong điều kiện mực nước biển dâng”. Trọng tâm lộ trình bổ sung là kiểm tra bậc thềm biển cao 100 m và lập mặt cắt địa mạo cắt ngang đảo Phú Quốc, ngoài ra tiến hành khảo sát lặp lại một số điểm xói lở bờ biển.
14 giờ ngày 24 tháng 3, tới nhà nghỉ An Dương, thị trấn Dương Đông. Triển khai phân tích bản đồ, ảnh viễn thám, lên lộ trình bổ sung cho đợt khảo sát 5 ngày. 15:30 điểm lộ đầu tiên tại yên ngựa giữa dãy Dương Đông và núi Suối Đá quan sát thềm bậc 5, nơi đang được san lấp mặt bằng để xây dựng khách sạn. Đi về phía tây 500 m quan sát bề mặt thềm 100 m có dạng đỉnh bằng khá rõ. Vách mới san ủi cắt dọc sườn đồi thềm.
Thềm biển bậc 6 (cao 100 m) phía đông đỉnh 199 dãy Dương Đông
Ngày 25 tiến hành xác định các bậc thềm theo tuyến mặt cắt phía bắc núi Khu Tượng (253 m). Một hệ thống bậc thềm hiện diện tại đây từ thềm 2 đến thềm 6. Bề mặt thềm 6 phía bắc núi Khu Tượng cao 100 m, khá bằng phẳng, diện tích tới 300 m2.
Bề mặt thềm biển bậc 6 cao 100 m, phía bắc núi Khu Tượng (253 m)
Ngày 26, khảo sát dọc bờ biển Cửa Cạn, Vũng Bàu và phía nam Bãi Dài. Nhìn chung xói lở vẫn đang tiến triển.
Xói lở bờ biển tại Cửa CạnXói lở bờ biển tại Bãi Dài
Trong số những ảnh dự thi cho chuyến đi thực tập môi trường đồng bằng Sông Cửu Long của các bạn lớp 13 KMT (do thày Tú cung cấp), Địa Môi Trường chọn một số ảnh liên quan đến chủ đề như: địa hình, đất, đá, nước, cảnh quan để mọi người cùng xem và bình luận.
Chỉ có một vị trí “Notch” mà Địa Môi Trường yêu cầu các bạn tìm hiểu trước chuyến đi, hai vị trí khác không biết các bạn có tìm được không ? hoặc tìm được mà không chọn để thi?
Trong 10 ảnh này tôi thích một ảnh vì ý nghĩa lịch sử liên quan đến môn học (mà các bạn đã học). Vậy các bạn thử đoán xem ảnh nào vậy ?.
Cổng thông tin Địa môi trường 