Ngày 18-19/6/2019,Hội thảo Quốc tế về giá trị di sản công viên địa chất Lý Sơn – Sa Huỳnh được tổ chức tại Quảng Ngãi với sự tham dự của nhiều nhà khoa học về địa chất, khảo cổ, văn hóa, lịch sử trong và ngoài nước.
Đến tham dự Hội thảo có ông Guy Martini Tổng thư ký mạng lưới Công viên địa chất toàn cầu, các đại diện Ban quản lý các Công viên địa chất (CVĐC) toàn cầu của UNESCO và Việt Nam, đặc biệt có sự hiện diện của nguyên Chủ tịch nước Trần Đức Lương.
Hội thảo lần này cho thấy diện mạo một CVĐC đã được định hình. Trên diện tích 4.600 km2 CVĐC (2.000km2 đất liền, 2.600km2 mặt biển) đã xác định được 87 điểm có giá trị di sản địa chất, văn hoá lịch sử, và đa dạng sinh học.
Nổi bật CVĐC Lý Sơn – Sa Huỳnh với chủ đề Miền đất của những chuyển động (The Land of Motions). Đó là chuyển động từ tây sang Đông là sự dịch chuyển, nâng lên hạ xuống của thạch quyển lục địa cổ Trà Bồng và miền Tây Quảng Ngãi, là sự cuộn chảy của những dòng nham thạch trên đảo Lý Sơn. Chuyển động từ Bắc xuống Nam là dòng thời gian, dòng chảy của những nền văn hóa từ Sa Huỳnh, Chămpa đến Đại Việt.
Các điểm di sản chọn lọc phân bố trên bốn tuyến: 1) Bí ẩn nơi Đảo thiêng – tuyến về phía Đông, tham quan vùng lõi của CVĐC là đảo Lý Sơn với 30 điểm di sản địa chất và văn hóa; 2) Vũ điệu thời gian – tuyến về phía Tây, trong hương quế Trà Bồng với 20 điểm di sản; 3) Hành trình về những nền văn hóa cổ – tuyến về phiaNam tại trung tâm của nền văn hóa Sa Huỳnh, và tiếp nối dòng chảy văn hóa là Chămpa và giao thoa với nền văn hóa Đại Việt sau này, với 19 điểm di sản; và 4) Tiếng vọng của biển và Ký ức chiến tranh – tuyến về phía Bắc CVĐC với 18 điểm di sản.
Chương trình hội thảo được chia thành 3 phiên: 1) Giá trị di sản văn hóa khảo cổ Sa Huỳnh nhân 110 năm phát hiện, nghiên cứu về văn hóa Sa Huỳnh (7 báo cáo); 2) Giá trị di sản địa chất (8 báo cáo); và 3) Công tác quản lý, khai thác và phát triển bền vững các giá trị di sản (2 báo cáo).
Các báo cáo, tham luận được trình bày tại Hội thảo đã nêu những kết quả nghiên cứu mới về văn hóa Sa Huỳnh, thêm nhiều công bố giá trị về các di sản địa chất trên địa bàn CVĐC.
Việc nhận diện đầy đủ giá trị di sản địa chất, văn hóa – lịch sử là bước rất quan trọng làm cơ sở cho tỉnh Quảng Ngãi xây dựng kế hoạch bảo tồn và phát huy di sản phù hợp với thực tế và các tiêu chuẩn quốc tế.
Thực địa sau hội thảo được tổ chức tại 3 vị trí: Bảo tàng Tỉnh Quảng Ngãi, một vài điểm di sản trong tuyến Bí ẩn nơi đảo thiêng – ra Đảo Lý Sơn, và Khu chứng tích Sơn Mỹ.
Theo tiến độ, hồ sơ Công viên địa chất Lý Sơn – Sa Huỳnh sẽ được hoàn chỉnh và đệ trình UNESCO vào tháng 11 năm 2019./.
Phương Chi.
Cổng thông tin Địa môi trường 